TGO จัดงานแถลงผลการดำเนินงาน ครั้งที่ 1 ภายใต้ กิจกรรมสื่อมวลชนสัมพันธ์ ประจำปีงบประมาณ 2569 “ความสำเร็จของการยกระดับ “คาร์บอนเครดิตไทย” สู่มาตรฐานสากล” เพื่อแถลงผลสำเร็จและผลงานเด่นของ TGO ในไตรมาสที่ 1/2569 โดยได้รับเกียรติจาก นายณกรณ์ ตรรกวิรพัท ผู้อำนวยการ TGO และ ดร.ณัฐริกา วายุภาพ นิติพน รองผู้อำนวยการ TGO ให้การต้อนรับสื่อมวลชนจากสาขาและแพลตฟอร์มต่าง ๆ ณ โรงแรม เดอะ สุโกศล กรุงเทพฯ

ทั้งนี้ TGO มีผลสำเร็จและผลงานเด่น ดังนี้

• ICAO รับรอง Premium T-VER ใช้ชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจก จากสายการบินที่ให้บริการเที่ยวบินระหว่างประเทศภายใต้ CORSIA

องค์การการบินพลเรือนระหว่างประเทศ (ICAO) ประกาศรับรองโครงการลดก๊าซเรือนกระจกภาคสมัครใจตามมาตรฐานของประเทศไทย มาตรฐานขั้นสูง (Premium T-VER) ของ อบก. เป็นมาตรฐานที่สามารถนำคาร์บอนเครดิตไปใช้ชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากสายการบินที่ให้บริการเที่ยวบินระหว่างประเทศ ภายใต้กลไก Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation (CORSIA) ระยะที่ 1 (พ.ศ. 2567–2569) ทั้งนี้ ต้องเป็นโครงการที่เริ่มคิดเครดิตตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2559 และลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกระหว่างวันที่ 1 มกราคม 2564 – 31 ธันวาคม 2569 โดยผู้พัฒนาโครงการต้องได้รับหนังสืออนุญาตการใช้คาร์บอนเครดิตเพื่อวัตถุประสงค์ระหว่างประเทศจากกรมการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศและสิ่งแวดล้อม ซึ่งประเทศไทยจะดำเนินการปรับบัญชีก๊าซเรือนกระจกและรายงานการใช้คาร์บอนเครดิตที่เกิดจากโครงการลดก๊าซเรือนกระจกในประเทศไทยชดเชยการปล่อยก๊าซเรือนกระจกจากการให้บริการเที่ยวบินระหว่างประเทศใน รายงานความโปร่งใสรายสองปี (Biennial Transparency Report: BTR) ของประเทศไทย เพื่อยืนยันความโปร่งใสและความรับผิดชอบของประเทศไทยต่อประชาคมโลก

สำหรับประเภทโครงการที่เข้าร่วม CORSIA รวม 11 กิจกรรม ได้แก่

1. การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน เพื่อจำหน่ายเข้าสู่โครงข่ายไฟฟ้า
2. การผลิตไฟฟ้าจากพลังงานหมุนเวียน เพื่อใช้เองและ/หรือจำหน่ายตรง
3. การผลิตไฟฟ้าและความร้อนร่วมจากชีวมวลเพื่อจำหน่าย
4. การเปลี่ยนยานยนต์เครื่องยนต์สันดาปภายในเป็นยานยนต์ไฟฟ้า
5. การจัดการขยะมูลฝอยชุมชนเพื่อทดแทนการฝังกลบ
6. การกักเก็บก๊าซมีเทนจากการบำบัดน้ำเสียแบบไร้อากาศ เพื่อนำไปใช้ประโยชน์หรือเผาทำลาย
7. กิจกรรมการปลูกป่า (ยกเว้นพื้นที่ชุ่มน้ำ)
8. กิจกรรมปลูกป่าชายเลน
9. กิจกรรมการฟื้นฟูป่าชายเลนและหญ้าทะเล
10. กิจกรรมการปรับปรุงการจัดการป่าไม้
11. กิจกรรมการจัดการพื้นที่การเกษตรที่ดี

ทั้งนี้ สมาคมขนส่งทางอากาศระหว่างประเทศ (IATA) ได้คาดการณ์ความต้องการคาร์บอนเครดิตที่จะใช้ใน CORSIA ระยะที่ 1 เป็นจำนวนประมาณ 146–236 ล้านตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (MtCO₂eq) ในช่วงระยะเวลา 3 ปี โดยปัจจุบันมีเพียง 1 มาตรฐาน Architecture for REDD+ Transactions (ART) เป็นโครงการของประเทศกายอานา ที่มีคาร์บอนเครดิตพร้อมขายเข้าสู่ตลาดแล้ว จำนวนประมาณ 4.64 MtCO₂eq และเมื่อเร็ว ๆ นี้ มีประเภทโครงการ Biomass ปริมาณประมาณ 1.5 MtCO₂eq และประเภท Cookstove ปริมาณประมาณ 0.18 MtCO₂eq จากมาตรฐาน Gold Standard ที่กำลังเข้าสู่ตลาด ส่งผลให้อุปทาน (Supply) ขณะนี้
มีอย่างจำกัด ขณะที่มีอุปสงค์ (Demand) สูง ความต้องการเพิ่มขึ้น โดยข้อมูลการซื้อขายสัญญาล่วงหน้า (Futures Contract) จากศูนย์ซื้อขาย ICE (Intercontinental Exchange) ตั้งอยู่ที่สหรัฐอเมริกา ราคาอยู่ที่ 15-21 ดอลลาร์สหรัฐ/ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า (USD/tCO₂eq)

โดยเดือน ก.ค. พ.ศ. 2567 ที่ผ่านมา สมาคมสายการบินประเทศไทยได้หารือกับ TGO และได้นำส่งแผนการซื้อคาร์บอนเครดิตเพื่อชดเชยตามมาตรการ CORSIA ระยะที่ 1 จาก 5 สายการบินสมาชิกที่ดำเนินการในประเทศไทย พบว่า มีความต้องการซื้อโดยคาดการณ์รวม 3 ปี จำนวนปริมาณมากกว่า 400,000 tCO₂eq ซึ่งเป็นโอกาสของประเทศไทย หากซึ้อ Premium T-VER ได้ ช่วยป้องกันการรั่วไหลเงินออกนอกประเทศกว่า 6-8.4 ล้านดอลลาร์สหรัฐ (อ้างอิงราคาของการซื้อขายสัญญาล่วงหน้า) หรือกว่า 192–268.8 ล้านบาท (ใช้อัตราแลกเปลี่ยน 1 USD = 32 บาท)

• ประกาศความสำเร็จในการถ่ายโอนคาร์บอนเครดิตของความร่วมมือทวิภาคีไทย-ญี่ปุ่น จากโครงการภายใต้กลไกเครดิตร่วม (JCM) เป็นประเทศแรกของโลก

เมื่อปี 2558 คณะรัฐมนตรีได้มีมติเห็นชอบต่อการทำความร่วมมือระหว่างประเทศไทยกับประเทศญี่ปุ่น
ในการพัฒนากลไกเครดิตร่วม (Joint Crediting Mechanism: JCM) ความร่วมมือดังกล่าวมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความเป็นหุ้นส่วนการเติบโตแบบคาร์บอนต่ำระหว่างกัน ในปี 2568 นี้ถือเป็นปีที่ 10 ของความร่วมมือ โดยประเทศไทยประสบความสำเร็จในการถ่ายโอนคาร์บอนเครดิตจากโครงการภายใต้กลไกเครดิตร่วม (JCM) ให้ญี่ปุ่น เป็นประเทศแรกใน 31 ประเทศภาคี JCM ภายใต้ข้อ 6.2 ของความตกลงปารีส ความร่วมมือดังกล่าวมีวัตถุประสงค์เพื่อเสริมสร้างความเป็นหุ้นส่วนการเติบโตแบบคาร์บอนต่ำระหว่างกัน โดยฝ่ายญี่ปุ่นให้การสนับสนุนเงินลงทุนสำหรับการใช้เทคโนโลยีที่ช่วยลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกแก่ผู้พัฒนาโครงการในไทย และขอแบ่งปันคาร์บอนเครดิตที่เกิดขึ้นจากการดำเนินโครงการตามสัดส่วนที่ตกลงร่วมกัน เพื่อนำไปใช้ในการบรรลุเป้าหมายการลดก๊าซเรือนกระจกของประเทศ (NDC) หรือเพื่อวัตถุประสงค์ระหว่างประเทศอื่น ๆ โดยโครงการแรกที่มีการถ่ายโอนคาร์บอนเครดิตเมื่อเดือนพฤศจิกายน 2568 คือ โครงการ “Introduction of 5MW Floating Solar Power System on Industrial Water Reservoir in Thailand” ซึ่งพัฒนาโดยบริษัท ทีเอสบี บางกอก จำกัด ประเทศไทย ร่วมกับบริษัท TSB GreeNex Co., Ltd. ประเทศญี่ปุ่น เป็นการติดตั้งระบบผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์แบบลอยน้ำ ขนาด 5 เมกะวัตต์ บนบ่อน้ำในนิคมอุตสาหกรรมกบินทร์บุรี จังหวัดปราจีนบุรี ดำเนินการถ่ายโอนด้วยวิธีการยกเลิกคาร์บอนเครดิตในบัญชีของผู้พัฒนาโครงการฝ่ายไทย ไปจำนวน 1,009 ตันคาร์บอนไดออกไซด์เทียบเท่า ให้แก่รัฐบาลญี่ปุ่น โดยระบบทะเบียนคาร์บอนเครดิตของฝ่ายญี่ปุ่นบันทึกคาร์บอนเครดิตปริมาณ เท่ากันกับปริมาณที่ TGO ยกเลิก (1,009 tCO₂eq) ในปริมาณดังกล่าวประเทศไทยจะดำเนินการปรับบัญชีก๊าซเรือนกระจกเพื่อป้องกันการนับซ้ำ (Double claiming) ตามหลักสากล ในรายงานความโปร่งใสรายสองปี (Biennial Transparency Report: BTR) ของประเทศไทยต่อไป

ความสำเร็จครั้งนี้สะท้อนถึงความก้าวหน้าของประเทศไทยในการดำเนินงานตามข้อ 6.2 ของความตกลงปารีสและเป็นก้าวสำคัญในการขับเคลื่อนความร่วมมือไทย–ญี่ปุ่นเพื่อลดการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศอย่างยั่งยืน โดยปัจจุบันมีโครงการของประเทศไทยที่ได้รับการสนับสนุนเงินลงทุนในการพัฒนาโครงการลดก๊าซเรือนกระจก รวม 57 โครงการ เงินสนับสนุนที่ได้รับรวม 13,839,040,000 เยน ก่อให้เกิดการลงทุนรวม 41,074,934,403 เยน กระทรวงสิ่งแวดล้อมญี่ปุ่นจะเปิดรับข้อเสนอโครงการครั้งถัดไปเพื่อคัดเลือกโครงการที่จะให้การสนับสนุนเงินลงทุนในช่วงต้นเดือนเมษายน 2569 และจะจัดงานสัมมนาเพื่อส่งเสริมการพัฒนาโครงการ JCM ร่วมกับ อบก. วันที่ 17 ธันวาคม 2568 สามารถดูรายละเอียดเพิ่มเติมได้จากเว็บไซต์ https://ghgreduction.tgo.or.th/th/jcm.html

• การบันทึกบัญชีการถือครองคาร์บอนเครดิต (Carbon Credit) ตามคำแนะนำจาก
  สภาวิชาชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์

TGO และ สำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ หรือ ก.ล.ต. ได้มีการหารือในประเด็นการกำหนดวิธีปฏิบัติทางการบัญชีสำหรับคาร์บอนเครดิต เพื่อเป็นแนวทางในการลงบัญชีงบการเงินของบริษัทต่าง ๆ ที่มีการรับรองคาร์บอนเครดิต กับสภาวิชาชีพบัญชี ในพระบรมราชูปถัมภ์ ซึ่งโดยคณะกรรมการกำหนดมาตรฐานการบัญชี ได้จัดทำคำถาม-คำตอบ เกี่ยวกับการถือครองคาร์บอนเครดิต (Carbon Credit) โดยทั่วไปนิยามคาร์บอนเครดิตมีสถานะเป็นสินทรัพย์ (ไม่มีตัวตน) ตามมาตรฐานการบัญชี โดยแบ่งแนวทางสำหรับบริษัทจดทะเบียนในตลาดหลักทรัพย์ สถาบันการเงิน บริษัทประกันภัย ฯลฯ เป็นไปตามแนวทางมาตรฐานการรายงานทางการเงิน และกิจการขนาดกลางและขนาดย่อม (SMEs) เป็นไปตามแนวทางมาตรฐานการรายงานทางการเงินสำหรับกิจการที่ไม่มีส่วนได้เสียสาธารณะ ซึ่งต้องพิจารณาตามวัตถุประสงค์การถือครองว่าเข้าข่าย “สินค้าคงเหลือ” หรือ “สินทรัพย์ไม่มีตัวตน” ซึ่งจุดเริ่มรับรู้คาร์บอนเครดิตว่าเป็นสินทรัพย์จะเป็นวันที่ “ได้รับการรับรองคาร์บอนเครดิตจาก TGO”

โดยในช่วงพัฒนาโครงการก่อนการได้รับการรับรองคาร์บอนเครดิต ให้กิจการพิจารณาว่ารายจ่ายที่เกิดขึ้นในช่วงพัฒนาโครงการก่อนการได้รับการรับรองคาร์บอนเครดิต เช่น รายจ่ายการปลูกต้นไม้ รายจ่ายสำหรับค่าธรรมเนียมขึ้นทะเบียนโครงการ รายจ่ายสำหรับค่าตรวจสอบความใช้ได้และทวนสอบ เป็นต้น เข้านิยามของสินทรัพย์ตามมาตรฐานการรายงานทางการเงินที่เกี่ยวข้องหรือไม่ หากรายจ่ายที่เกิดขึ้นนั้นไม่เข้านิยามสินทรัพย์ให้กิจการรับรู้เป็นค่าใช้จ่าย ในช่วงที่ได้รับการรับรองคาร์บอนเครดิตแล้ว ต้นทุนในการพัฒนาโครงการนั้นเข้านิยามสินทรัพย์ ให้กิจการรับรู้รายการและวัดมูลค่า โดยพิจารณาตามวัตถุประสงค์ของการถือครองคาร์บอนเครดิต (ไม่ว่าจะเกิดจากการซื้อหรือพัฒนาโครงการ)

กรณีถือไว้โดยเข้านิยาม “สินค้าคงเหลือ” ให้ถือปฏิบัติตามมาตรฐานการบัญชี และมาตรฐานการรายงานทางการเงินฯ เรื่อง สินค้าคงเหลือ โดยกิจการรับรู้รายการด้วยราคาทุนหรือมูลค่าสุทธิที่ได้รับ ยกเว้นนายหน้าและผู้ค้าคาร์บอนเครดิต รับรู้รายการด้วยราคาที่จะได้รับจากการขายหักต้นทุนขาย กรณีถือไว้เพื่อใช้เองในอนาคต และไม่เข้านิยามสินค้าคงเหลือ ให้ถือเป็นรายการ “สินทรัพย์ไม่มีตัวตน” ให้กิจการรับรู้รายการด้วยราคาทุน หรือวิธีการตีราคาใหม่อาจจะใช้ราคาตลาดอ้างอิงซึ่งจะกระทำได้เฉพาะเมื่อมี “ตลาดที่มีสภาพคล่อง” กล่าวคือมี Carbon credit exchange platform ของไทยแล้ว

กรณีการขายหรือการใช้คาร์บอนเครดิต โดยเข้านิยาม “สินค้าคงเหลือ” สามารถรับรู้รายได้จากสัญญาที่ทำกับลูกค้า กรณีถือไว้เพื่อใช้ประโยชน์ในอนาคตในธุรกิจของตนเอง และไม่เข้านิยามสินค้าคงเหลือ ให้ถือปฏิบัติตามมาตรฐานการบัญชี และมาตรฐานการรายงานทางการเงินฯ ภายใต้หัวข้อ “การเลิกใช้และการจำหน่าย” และต้องประเมินว่าอายุการใช้ประโยชน์ของสินทรัพย์ไม่มีตัวตนทราบได้แน่นอนหรือไม่ กรณีของคาร์บอนเครดิตถือเป็นสินทรัพย์ไม่มีตัวตนที่อายุการใช้ประโยชน์ไม่ทราบแน่นอน ควรกำหนดอายุการใช้ประโยชน์ไม่เกิน 10 ปี หากกิจการใช้คาร์บอนเครดิตชดเชยทันทีที่ซื้อมาหรือได้รับมา ต้องรับรู้รายการเป็นค่าใช้จ่ายทันที

แนวทางนี้จะเอื้อให้บริษัทต่าง ๆ สามารถรายงานทางการเงินที่เชื่อมโยงกับเรื่องสภาพภูมิอากาศได้อย่างถูกต้องและสอดคล้องกับข้อกำหนดสำหรับการเปิดเผยข้อมูลทางการเงินที่เกี่ยวข้องกับความยั่งยืน (International Financial Reporting Standards: IFRS)