และทยอยไล่ลดจำนวนกันไปทุกระดับ ทุกคณะและทุกสาขา จนเกิดปัญหาจำนวนเก้าอี้และที่นั่งเริ่มเหลือร้างในสถานศึกษาโดยเฉพาะมหาวิทยาลัย อีกไหนจะเรื่องความรู้และแหล่งเรียนรู้ใหม่ๆ ในโลกเริ่ม shift และเปลี่ยนไปเป็นช่องทางดิจิทัลและออนไลน์ที่เปิดกว้าง เข้าถึงได้ง่ายและไร้ขอบเขต คนทั่วไปสามารถเลือกช้อปความรู้แบบใหม่นี้ได้ทั้งแบบเรียน ‘ฟรี’ และ ‘ไม่ฟรี’

นอกเหนือไปจากนั้น ในด้านทัศนคติของผู้เรียนยุคนี้เริ่มเปลี่ยนไป เริ่มไม่เน้นที่ดีกรี หลายสาขาบางอาชีพเน้นไปที่ทักษะและความสามารถที่พร้อมใช้งาน และที่สำคัญคือศาสตร์และความรู้ที่เคยตอบโจทย์บริบทของการทำงานและการบริหารธุรกิจ เริ่มต้องการองค์ความรู้แบบใหม่ๆ เพื่อไปต่อยอดและยกระดับเพื่อให้เกิดความสอดคล้องกับ New Business Model ที่เกิดขึ้นและกำลังจะเกิดขึ้น แล้วสถาบันการศึกษาที่จัดการเรียนการสอนด้านบริหารธุรกิจ ได้จัดเตรียมความพร้อมสำหรับการเผชิญหน้ากับความท้าทายจากความเปลี่ยนแปลงดังกล่าวมาไว้อย่างไรในแผนตั้งรับ 2020

ผศ.ดร.ธัญรัตน์ อมรเพชรกุล รองคณบดีฝ่ายบริหารคณะบริหารธุรกิจ สถาบันบัณฑิตพัฒนบริหารศาสตร์ หรือ นิด้า ได้เผยมุมมองและความเห็นกับนิตยสาร MBA ในฐานะรองคณบดีฝ่ายบริหารของวาระนี้ กับทีมงานนิตยสาร MBA ต่อประเด็นที่เกริ่นมาข้างต้นว่า

แวดวงการศึกษาได้รับผลกระทบไม่แตกต่างจากวงการอื่นๆ แนวคิดคนรุ่นใหม่มีอิสระมากขึ้น มีความสนใจจะเรียนต่อระดับปริญญาตรี-โท น้อยลงไม่เหมือนแต่ก่อนแล้ว ในส่วนของ ’นิด้า’ เองเราเห็นสัญญาณและเตรียมการมาตั้งแต่ช่วง 2 -5 ปีก่อน โดยตอนนั้นเราได้ทำการปรับเพิ่มหลักสูตร เพิ่มcourse ที่คนรุ่นใหม่สนใจ และเป็นที่ต้องการ ที่สำคัญคือเราเพิ่มการใช้ Technology และ ความเป็น Internationalization เข้ามาประกอบในการปรับและพัฒนา ทั้งหลักสูตรและการเรียนการสอน อย่างมีนัยสำคัญ

ที่ผ่านมา MBA นิด้าเราพยายามนำสื่อออนไลน์เข้ามาใช้ในการเรียนการสอนมากขึ้น และเปิดสอนเนื้อหาวิชาใหม่ ๆ ตามเทรนด์เทคโนโลยี เช่น เรื่อง Blockchain และ Big Data นอกจากนั้น เรานำเสนอหลักสูตรในรูปแบบอื่น ๆ นอกเหนือจาก MBA เช่น หลักสูตรที่เป็น Mini MBA หรือ Certificate ซึ่งใช้เวลาเรียนที่สั้นลง และหลักสูตรปริญญาโทที่มีความเฉพาะเจาะจงกับสาขา อย่างเช่น หลักสูตรสำหรับการลงทุนทางการเงินและการบริหารความเสี่ยง (Financial Investment and Risk Management: FIRM) และอีกหลายสาขาวิชาที่ยังอยู่ในกระบวนการวางแผนเตรียมเปิดตัวต่อไปในภายภาคหน้า

นอกเหนือไปจากการปรับปรุงด้านเนื้อหาวิชาเรียนที่เปลี่ยนไป เพื่อให้มีความสดใหม่เพิ่มขึ้นแล้ว ผศ.ดร.ธัญรัตน์ หรือ อาจารย์แบ๋ม ยังกล่าวถึงการนำเทคโนโลยีเข้ามาใช้ในการเรียนการสอน อาทิเช่น การทำ E-Learning หรือ Online Course ของนิด้า ซึ่งจะไม่ใช้การ Lecture ในแบบเดิม ๆ แต่จะมีการสร้างรูปแบบการเรียนที่การสอนที่มีความ Interactive เพื่อเพิ่มความน่าสนใจและให้ประสิทธิภาพในการเรียนรู้ที่ดีกว่าเดิม โดยนักศึกษาและผู้สอนสามารถโต้ตอบและมี Interaction กันได้ในทันที

“MBA นิด้าปีนี้เราจะปรับเนื้อหาให้เข้ากับสถานการณ์ และจะใช้ E-Learning มากขึ้น ซึ่งที่จริงนิด้าเราทำเรื่องนี้มาประมาณ 5 ปีแล้ว แต่ปีนี้จะเร่งเครื่องโดยจะมีการพัฒนาเนื้อหาและ platform สำหรับการทำ Online Course เพื่อให้เหมาะสมต่อการเรียนรู้ให้ดีขึ้น และที่สำคัญคือต้องเป็นการสื่อสารแบบ interactive และรองรับลูกเล่นการเรียนยุคใหม่ เช่น การเล่นเกมออนไลน์ ซึ่งเมื่อ Online Course ทำสำเร็จ เราจะสามารถขยายตลาดกว้างออกไปได้อีกมาก เพราะเป็นก้าวข้ามข้อจำกัดเรื่องการเดินทางเพื่อมาเข้าชั้นเรียน”

ทั้งนี้ อาจารย์แบ๋มได้กล่าวต่อว่า แต่ไหนแต่ไรมา นิด้ามีจุดเด่นและมีความแข็งแกร่งในเรื่องการพัฒนาผู้เรียนที่โดดเด่น อย่างนักศึกษา MBA ที่นิด้า นอกเหนือไปจากการเรียนการสอนในคลาสแล้ว ยังมีเรื่องการทำโครงงาน (Project Work) ตลอดจนการทำกิจกรรมกลุ่มอื่น ๆ ซึ่งเป็นส่วนสำคัญในการพัฒนาและเสริมสร้าง สัมพันธภาพระหว่างผู้เรียนและผู้สอน ในหลายกรณีมีการพัฒนาเป็น Connection และประสบการณ์เรียนรู้ร่วมกันของเพื่อนร่วมรุ่นที่คงอยู่ในระยะยาว เป็นที่กล่าวขานในหมู่นักศึกษาแต่ละรุ่นที่ผ่านมา

WHY MBA = NIDA

ผศ.ดร.ธัญรัตน์ ให้เหตุผลและความคิดเห็นถึงการเป็นที่ยอมรับทำให้นักศึกษาเลือกมาเรียนหลักสูตร MBA ที่นิด้าว่า นอกเหนือไปจากหลักสูตรที่ได้ถูกออกแบบด้านเนื้อหาที่หนักแน่นในเรื่ององค์ความรู้และการเรียน ซึ่งตอนนี้ได้มีการเพิ่มความหลากหลายของทางเลือกในการเรียนเพิ่มมากขึ้น ทั้ง In-Class และ E-Learning อีกทั้งสาขาวิชาก็เพิ่มขึ้น ทั้งวิชาที่เป็นคลาสสิคและวิชาความรู้ใหม่ ๆ เป็นปัจจัยสำคัญที่ทำให้นักศึกษาและบัณฑิตได้รับความพึงพอใจและบอกต่อ นอกจากนั้นในด้านความเข้มแข็งอื่นของคณะฯ และสาขา ยังมีอีกหลายต่อหลายประเด็นอาทิเช่น

พันธมิตรและความเป็น Internationalization

ผศ.ดร.ธัญรัตน์ กล่าวถึงสถานการณ์ที่นับวันประเทศในโลกจะไร้เส้นแบ่งและไร้เขตแดนระหว่างกันไปเรื่อย ๆ องค์กรและผู้ประกอบการส่วนใหญ่ต้องการการศึกษาที่มีคุณภาพและความเป็นสากล ทิศทางที่ทำไปแล้วแต่ยังต้องทำเพิ่ม คือการขยายเครือข่ายพันธมิตรหรือ Partner มหาวิทยาลัยต่างประเทศ เพื่อความเป็น Internationalization ให้สมบูรณ์พร้อม โดยเรื่องนี้มีเป้าหมายทั้งเพื่อการพัฒนาและยกระดับทั้งในภาคส่วนของอาจารย์ บุคลากร และนักศึกษาไปพร้อมกันหมดทั้งองคาพยพ

ในปี 2020 นี้ทางคณะบริหารธุรกิจ นิด้า เรามั่นใจว่าจะก่อเกิดความร่วมมือเป็นพันธมิตรกับมหาวิทยาลัยในต่างประเทศเพิ่มอีกประมาณ 2-5 แห่ง ในลักษณะระบบแลกเปลี่ยนอาจารย์ นักศึกษา และพัฒนาระบบ Dual Degree ร่วมกันเพื่อตอบสนองความต้องการของนักศึกษา และมี Option รายวิชาเพิ่มเติมให้เหมาะกับคนทำงาน

สำหรับการพัฒนาเนื้อหาเพื่อให้เท่าทันกับกระแสความต้องการของคนรุ่นใหม่นั้น เรามีการเปิดสอนเรื่อง Blockchain และ Big Data รวมทั้งพัฒนาวิชาในสาขาเกี่ยวกับ ผู้ประกอบการ (Entrepreneurship) เพิ่มเติมขึ้นอีกด้วย

“ที่ผ่านมา MBA นิด้าเรามี Indiana University ที่เป็นพันธมิตรเหนียวแน่น และยังมี Partner ในภูมิภาคอื่นทั้งในยุโรป อเมริกา และฝั่งตะวันออก รวมทั้งที่ประเทศจีน และสิ่งที่เราทำคือต้องสร้างทั้งห้องเรียนและการแลกเปลี่ยนนักศึกษากับเครือข่ายในต่างประเทศ นอกเหนือจากการแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ สิ่งที่ตามมาคือการร่วมพัฒนาเป็นหลักสูตร Dual Degree ที่เป็นเป้าหมายสำคัญอันหนึ่ง”

Dual Degree อีกคำตอบความต้องการของคนรุ่นใหม่

หลักสูตร Dual Degree เป็นทิศทางที่ MBA นิด้าเร่งพัฒนาจากต้นทุนเดิมซึ่งผู้ประกอบการและองค์กรยอมรับ นอกเหนือไปจากคุณสมบัติของบัณฑิตนิด้าในเรื่อง ความขยัน อดทน และทำงานได้ดีเป็นทรัพยากรสำคัญขององค์กร ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมา โดยผศ.ดร.ธัญรัตน์ กล่าวว่า

“การเรียนการสอนที่นิด้าเราค่อนข้างหนัก และเข้มข้นทั้งเนื้อหาที่แน่น การบ้านเยอะ ดังนั้น MBA นิด้า จึงตอบโจทย์คนทำงานที่ต้องการความเป็นสากล เป็นเลิศและเป็นมืออาชีพ สำหรับหลักสูตร Dual Degree หมายถึงว่า ถ้าเป็นนักศึกษา MBA ของนิด้าแล้ว จะสามารถลงเรียน Online Courses เพิ่มเติมจากมหาวิทยาลัย Partner ของเรา เช่น Indiana University อีกเพียงไม่กี่คอร์สก็จะได้อีก Degree ปริญญาโทจากมหาวิทยาลัย Partner โดยไม่ต้องหยุดหรือออกจากงานเพื่อไปเรียนต่อต่างประเทศ แต่สามารถเรียนไปและทำงานไปได้อย่างคู่ขนาน อันนี้เป็นสิ่งที่ตอบโจทย์ความต้องการของผู้เรียนและองค์กรได้เป็นอย่างดี”

คุณภาพและความสำเร็จ

ที่ผ่านมา บัณฑิตของ MBA นิด้า มีผลลัพธ์ของความเป็นผู้นำอย่างประจักษ์ชัด ทั้งในองค์กรภาครัฐ เอกชน แม้แต่ภาคสังคม เป็นบัณฑิตที่มีผลงานในการสร้างความเปลี่ยนแปลง และมีความคิดริเริ่มสร้างสรรค์ ให้กับองค์กรได้เป็นอย่างที่คาดหวังในเวลาที่ผ่านมา

MBA นิด้า สร้างกระบวนการเพื่อส่งเสริมการสร้างความคิด ทั้งเปิดเวทีเพื่อให้แสดงความเห็น ทั้ง Discussion และ Term Project เป็นสัดส่วนมากถึงประมาณ 20-50 เปอร์เซ็นต์ ของแต่ละวิชา ซึ่งนักศึกษาส่วนใหญ่ก็มีความมุ่งมั่นและตั้งใจในการตอบสนองการเรียนรู้เพื่อพัฒนาทักษะและความสามารถ เพื่อจะนำไปใช้ประโยชน์ในองค์กร ตลอดจน การสร้างธุรกิจของตนเองให้ได้

ศิษย์เก่า และความภาคภูมิใจ

จากห้องเรียนของ MBA นิด้า ได้รังสรรค์บัณฑิต และศิษย์เก่าไปสู่ความสำเร็จจำนวนมาก เป็นความภาคภูมิใจ ของคณาจารย์และ สถาบันฯ ดั่งเช่นกรณี วรวุธ อุ่นใจ ศิษย์เก่าของหลักสูตร YMBA รุ่น 1 ผู้สร้างความสำเร็จในการต่อยอดธุรกิจ Office Mate จากรุ่นพ่อและยกระดับไปสู่การเป็นกิจการมหาชนมูลค่าแตะพันล้านบาท และปัจจุบันเป็นหนึ่งในคณะผู้บริหารของเครือเซ็นทรัลกรุ๊ป โดยครั้งหนึ่ง วรวุธ อุ่นใจ เคยให้สัมภาษณ์กับสื่อและกล่าวถึงการเรียน MBA ที่นิด้าว่าคือที่มาของความสำเร็จในทุกวันนี้ เขาให้ความเห็นว่าค่าเล่าเรียน 200,000 กว่าบาทสำหรับการศึกษาที่นิด้าได้ผลตอบแทนที่เกินคำว่าความคุ้มค่า และถ้าไม่ใช่เพราะการศึกษาเขาคงมาไม่มาถึงความสำเร็จดั่งที่เป็นอยู่

เป้าหมายในการขับเคลื่อน 2020

แม้ความพลิกผันด้านเทคโนโลยีจะสร้างความท้าทายในภาคการศึกษาและเริ่มแจ่มชัดในเมื่อไม่นานที่ผ่านมา แต่มุมมอง และความคิดเห็นของ ผศ.ดร.ธัญรัตน์ อมรเพชรกุล ในฐานะรองคณบดี คณะบริหารธุรกิจของนิด้า ก็ยังมีความเชื่อมั่นว่า นิด้า ซึ่งเป็น MBA แห่งแรกของประเทศไทย ได้ก่อตั้งและสร้างความสำเร็จมายาวนาน มีรากฐานที่มั่นคง ทั้งองค์ความรู้ในการสร้างการพัฒนาอย่างไม่หยุดนิ่งอยู่ตลอดเวลา โดยเฉพาะการพัฒนาอาจารย์ โดยสถาบันฯ ทุ่มเทและ สนับสนุนการสร้างผลงานของอาจารย์ทั้งงานเขียนและงานวิจัยเพื่อการพัฒนาวิชาที่เปิดสอน ส่งเสริมการแลกเปลี่ยน เรียนรู้ทั้งการศึกษาต่อและการดูงานในต่างประเทศที่เป็นภาคีพันธมิตร ซึ่งครอบคลุมไปถึงบุคลากรและเจ้าหน้าที่ของสถาบัน

ในส่วนของศิษย์เก่า ทางนิด้า ถือว่าเป็นบุคลากรสำคัญ เพราะนิด้าได้รับ Contribution อย่างมากจากศิษย์เก่าของสถาบันฯ ทั้งในด้านการร่วมบรรยายและถ่ายทอดประสบการณ์ทำงานและความรู้ในภาคธุรกิจที่เป็นจริงให้กับศิษย์ปัจจุบัน รวมกระทั่งถึงการร่วมเป็นที่ปรึกษา ตลอดจนเป็น Commentator ให้กับโครงการต่าง ๆ ของนิด้าทั้งในระดับคณะและระดับสถาบันฯ มาโดยตลอด

ทั้งหมดทั้งมวลล้วนเป็นองค์ประกอบที่ต้องขับเคลื่อนไปพร้อมกัน และสอดคล้องกัน คณะบริหารธุรกิจ ก็เป็นธุรกิจด้วย เป็นผู้ประกอบการ และนักศึกษาก็เป็นดุจดั่งเสมือนลูกค้าหากจะเปรียบปาน ซึ่งต้องให้ความสำคัญกับนักศึกษามาก มีการติดตามประเมินความต้องการของผู้เรียนให้ทันกับกระแสอยู่เสมอ และมุ่งมั่นในความพร้อมที่จะสร้างความรู้ความสามารถให้กับนักศึกษา โดยยึดหลักของจริยธรรมในการบริหารองค์กร เป็นเป้าหมายและปณิธานว่า ศิษย์ของ MBA นิด้า ไม่ใช่เก่งอย่างเดียว ยังต้องเป็นคนดี เพื่อเป็นทรัพยากรบุคคลที่ดีของสังคมและประเทศชาติ

เรื่อง / ภาพ : กองบรรณาธิการ